Kiedy pacjent samodzielnie nie może wyrazić zgody – zgoda zastępcza

Czym jest zgoda zastępcza i kiedy jest wymagana?

Pacjent może nie być w stanie samodzielnie wyrazić zgody na leczenie z powodu:

• Stanu zdrowotnego (np. utrata przytomności, śpiączka).
• Wieku (małoletni pacjent).
• Ograniczonej zdolności do podejmowania decyzji (np. ubezwłasnowolnienie, choroba psychiczna).

W takiej sytuacji wymagana jest zgoda zastępcza, którą może wyrazić:

• Przedstawiciel ustawowy (np. rodzic dla dziecka, opiekun prawny dla osoby ubezwłasnowolnionej).
• Opiekun faktyczny – ale tylko na badania, nie na leczenie czy zabiegi operacyjne.
• Sąd opiekuńczy – jeśli brak przedstawiciela ustawowego lub występuje spór co do decyzji.

Rodzaje zgody zastępczej:

• Zgoda zwykła – wyrażona przez przedstawiciela ustawowego w imieniu pacjenta.
• Zgoda kumulatywna – pacjent i jego przedstawiciel razem wyrażają zgodę (np. małoletni powyżej 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona z dostatecznym rozeznaniem).